سه هجرت امام خمینی(ره)
انتقال حضرت امام خمینی(ره) از تركیه به عراق (1344 ش)
وضع بحرانی و در حال انفجار كشور كه از ادامه تبعید رهبر نهضت اسلامی ایران ناشی می شد از یك سو، و عدم تمایل دولت تركیه به ادامه زندانبانی خود از سوی دیگر، رژیم پهلوی را بر آن داشت كه تبعیدگاه امام را تغییر دهد. از این رو، طی مذاكره سرّی با دولت عراق در قبال این تعهد كه دولت ایران دخالتی در سرنوشت، آزادی و مدت اقامت امام در عراق نداشته باشد، عراقیها با انتقال امام به عراق موافقت نمودند. ورود امام در 13 مهر 1344ش به عراق پس از یازده ماه اقامت در تركیه، كه ابتدا به صورت ناشناس انجام گرفت، استقبال گرم و پرشور و بی سابقهای را به دنبال آورد. حضرت امام پس از یك توقف كوتاه در كاظمین، برای زیارت مرقد مطهر امام هادی(ع) و امام عسگری(ع) رهسپار سامرا شدند و با استقبال باشكوه مردم و حوزه علمیه سامرا مواجه گردیدند. روز بعد كربلا یكپارچه برای استقبال ازامام آماده شد و ایشان یك هفته بعد با استقبال بیسابقه مردم و حوزه علمیه نجف وارد این شهر شدند. هدف رژیم شاه از تغییر محل تبعید امام آن بود كه با توجه به شرایط خاص و سنّتی حوزه علمیه نجف كه هر تازه واردی در آن هضم میشد، آوازه امام را از این طریق به خاموشی بكشانند. اما حضرت امام با ادامه مبارزات خود، رهبری نهضت اسلامی را به شكلی دیگر پیگیری كرده به طوری كه رژیم بغداد مجبور به ایجاد فشار علیه ایشان و فراهم آوردن زمینههای خروج امام از این كشور گردید.
هجرت حضرت امام خمینی(ره) از عراق به كویت تحت فشار رژیم بعثی عراق (1357 ش)
پس از تبعید امام خمینی(ره) به نجف، ایشان باز هم فریادهای حقطلبانه و ظلمستیز خود را علیه رژیم، از طریق سخنرانی، ارسال پیامهای كتبی و شفاهی به گوش ملت ایران میرساندند و بدین وسیله ماهیت بیدادگری و فساد و وابستگی رژیم را افشا و آشكار میساختند. امام در حوزه علمیه نجف به تدریس فلسفه سیاسی حكومت اسلامی، تحت عنوان ولایت فقیه، همراه با دروس فقه و اصول پرداختند و شاگردانی برجسته و هم فكر تربیت كردند. ثمره مجموعه این فعالیتها، باعث آگاهی و رشد سیاسی روزافزون همه اقشار، اعم از تحصیلكردهها، روحانیان، بازاریها، شهریها، روستاییها و... گردید. از این رو، رژیم طاغوتی ایران، با اعزام هیئتی به بغداد و مذاكره با مقامات عراقی، خواهان ایجاد محدودیت برای امام بود. تا آنجا كه منزل ایشان در نجف، در دوم مهر 1357 ش توسط نیروهای امنیتی عراق محاصره شد و رفت و آمدها، محدود و كنترل گردید. پس از این كه دولت بعثی عراق، رهبر كبیر انقلاب اسلامی، حضرت امام خمینی را از فعالیتهای سیاسی و مذهبی بر ضد رژیم شاه در كشور عراق منع كرد، ایشان نجف را به قصد اقامت در كشور كویت ترك نمود. اما دولت كویت برای حفظ روابط خود با رژیم شاه از ورود امام به این كشور جلوگیری كرد. بنابراین امام پس از توقفی كوتاه در مرز بصره، به بغداد رفته و روز دیگر عازم پاریس شدند.
هجرت تاریخی حضرت "امام خمینی"(ره) از عراق به پاریس (1357 ش)
سیزده سال پس از ورود حضرت امام خمینی(ره) به عراق و اقامت در نجف اشرف، به دنبال فشارهای دولت بعثی این كشور برای محدود كردن فعالیتهای سیاسی ایشان، حضرت امام خمینی(ره)، با چند تن از نزدیكان، صبح روز 12 مهر 1357ش به سوی كشور كویت مهاجرت كرد. ولی دولت این كشور از ورود ایشان، با وجود داشتن ویزا، جلوگیری نمود. از این رو، ساعاتی را در مرز ماندند. در ساعات پایانی این روز، مأموران مرزی عراق به امام اطلاع دادند كه بازگشتشان به نجف بلامانع است. اما امام از بازگشت به نجف خودداری كردند و شب را در بصره گذرانده، تصمیم گرفتند به پاریس بروند. عراقیها نیز موافقت خود را اعلام كردند. عصر روز سیزدهم مهر 57، امام و همراهان به بغداد منتقل شده و روز بعد، این مهاجر بزرگ با كاروان كوچك همراهش، برای خدا، به سوی خدا و در راه خدا، هجرتی تاریخی و سرنوشتساز را آغاز نمود و معظمله در محله "نوفللوشاتو" در حومه پاریس اقامت گزید. در مدت اقامت چهارماهه امام در پاریس، نوفل لوشاتو، به مهمترین مركز خبری جهان تبدیل شده بود. حضرت امام تا چند روز پیش از پیروزی انقلاب اسلامی ایران در همین مكان به سر برده و ملت مسلمان ایران را در سرنگونی رژیم شاهنشاهی، رهبری مینمودند.
وضع بحرانی و در حال انفجار كشور كه از ادامه تبعید رهبر نهضت اسلامی ایران ناشی می شد از یك سو، و عدم تمایل دولت تركیه به ادامه زندانبانی خود از سوی دیگر، رژیم پهلوی را بر آن داشت كه تبعیدگاه امام را تغییر دهد. از این رو، طی مذاكره سرّی با دولت عراق در قبال این تعهد كه دولت ایران دخالتی در سرنوشت، آزادی و مدت اقامت امام در عراق نداشته باشد، عراقیها با انتقال امام به عراق موافقت نمودند. ورود امام در 13 مهر 1344ش به عراق پس از یازده ماه اقامت در تركیه، كه ابتدا به صورت ناشناس انجام گرفت، استقبال گرم و پرشور و بی سابقهای را به دنبال آورد. حضرت امام پس از یك توقف كوتاه در كاظمین، برای زیارت مرقد مطهر امام هادی(ع) و امام عسگری(ع) رهسپار سامرا شدند و با استقبال باشكوه مردم و حوزه علمیه سامرا مواجه گردیدند. روز بعد كربلا یكپارچه برای استقبال ازامام آماده شد و ایشان یك هفته بعد با استقبال بیسابقه مردم و حوزه علمیه نجف وارد این شهر شدند. هدف رژیم شاه از تغییر محل تبعید امام آن بود كه با توجه به شرایط خاص و سنّتی حوزه علمیه نجف كه هر تازه واردی در آن هضم میشد، آوازه امام را از این طریق به خاموشی بكشانند. اما حضرت امام با ادامه مبارزات خود، رهبری نهضت اسلامی را به شكلی دیگر پیگیری كرده به طوری كه رژیم بغداد مجبور به ایجاد فشار علیه ایشان و فراهم آوردن زمینههای خروج امام از این كشور گردید.
هجرت حضرت امام خمینی(ره) از عراق به كویت تحت فشار رژیم بعثی عراق (1357 ش)
پس از تبعید امام خمینی(ره) به نجف، ایشان باز هم فریادهای حقطلبانه و ظلمستیز خود را علیه رژیم، از طریق سخنرانی، ارسال پیامهای كتبی و شفاهی به گوش ملت ایران میرساندند و بدین وسیله ماهیت بیدادگری و فساد و وابستگی رژیم را افشا و آشكار میساختند. امام در حوزه علمیه نجف به تدریس فلسفه سیاسی حكومت اسلامی، تحت عنوان ولایت فقیه، همراه با دروس فقه و اصول پرداختند و شاگردانی برجسته و هم فكر تربیت كردند. ثمره مجموعه این فعالیتها، باعث آگاهی و رشد سیاسی روزافزون همه اقشار، اعم از تحصیلكردهها، روحانیان، بازاریها، شهریها، روستاییها و... گردید. از این رو، رژیم طاغوتی ایران، با اعزام هیئتی به بغداد و مذاكره با مقامات عراقی، خواهان ایجاد محدودیت برای امام بود. تا آنجا كه منزل ایشان در نجف، در دوم مهر 1357 ش توسط نیروهای امنیتی عراق محاصره شد و رفت و آمدها، محدود و كنترل گردید. پس از این كه دولت بعثی عراق، رهبر كبیر انقلاب اسلامی، حضرت امام خمینی را از فعالیتهای سیاسی و مذهبی بر ضد رژیم شاه در كشور عراق منع كرد، ایشان نجف را به قصد اقامت در كشور كویت ترك نمود. اما دولت كویت برای حفظ روابط خود با رژیم شاه از ورود امام به این كشور جلوگیری كرد. بنابراین امام پس از توقفی كوتاه در مرز بصره، به بغداد رفته و روز دیگر عازم پاریس شدند.
هجرت تاریخی حضرت "امام خمینی"(ره) از عراق به پاریس (1357 ش)
سیزده سال پس از ورود حضرت امام خمینی(ره) به عراق و اقامت در نجف اشرف، به دنبال فشارهای دولت بعثی این كشور برای محدود كردن فعالیتهای سیاسی ایشان، حضرت امام خمینی(ره)، با چند تن از نزدیكان، صبح روز 12 مهر 1357ش به سوی كشور كویت مهاجرت كرد. ولی دولت این كشور از ورود ایشان، با وجود داشتن ویزا، جلوگیری نمود. از این رو، ساعاتی را در مرز ماندند. در ساعات پایانی این روز، مأموران مرزی عراق به امام اطلاع دادند كه بازگشتشان به نجف بلامانع است. اما امام از بازگشت به نجف خودداری كردند و شب را در بصره گذرانده، تصمیم گرفتند به پاریس بروند. عراقیها نیز موافقت خود را اعلام كردند. عصر روز سیزدهم مهر 57، امام و همراهان به بغداد منتقل شده و روز بعد، این مهاجر بزرگ با كاروان كوچك همراهش، برای خدا، به سوی خدا و در راه خدا، هجرتی تاریخی و سرنوشتساز را آغاز نمود و معظمله در محله "نوفللوشاتو" در حومه پاریس اقامت گزید. در مدت اقامت چهارماهه امام در پاریس، نوفل لوشاتو، به مهمترین مركز خبری جهان تبدیل شده بود. حضرت امام تا چند روز پیش از پیروزی انقلاب اسلامی ایران در همین مكان به سر برده و ملت مسلمان ایران را در سرنگونی رژیم شاهنشاهی، رهبری مینمودند.