این دعا را همۀ ائمه خوانده ‏اند
فاطمه طباطبائی بیان می کردند که امام به دعا خیلی اهمیت می‏ دادند، به خصوص به مناجات شعبانیه. این مطلب را به عناوین گوناگون در صحبتهایشان ذکر می‏ کردند. ایشان می ‏گفتند:مناجات شعبانیه یکی از دعاهایی  است که همۀ معصومین می‏خوانده‏ اند. به خصوص هر وقت به این عبارت م ی‏رسیدند، چهره ‏شان تغییر می ‏کرد: «الهی هب لی کمال الانقطاع الیک...».(منبع: پا به پای آفتاب، ج1، ص 261.)

گزارشات همه را می‏‏ شنیدند
حجت الاسلام والمسلمین عمید زنجانی می گفتند افراد از خارج و از ایران می ‏‏آمدند و امام گزارشات آنان را استماع می ‏‏فرمودند، لکن طبق روالی که داشتند تحلیل و تصمیم گیری با خودشان بود. جریان حسین روحانی را که از منافقین بود و امام در یکی از سخنرانی‏ هایشان به آن اشاره فرمودند، من دقیقاً یادم هست. این شخص اول آمد ما را دید به تصور اینکه از طریق ما در امام نفوذ کند به او گفتیم این تصور غلطی است که تو از امام داری. ایشان مستقیماً حرف طرف را می‏‏ شنود و مستقیماً تصمیم می‏‏ گیرد. کسی در امام نفوذ ندارد. تمهید مقدمات بی فایده است. (منبع: حوزه – ش 38 و 37 – ص 107.)

دنیا دوستی، ریشه در بیماری های دل دارد. قلب سلیم، از محبّت دنیا خالی است. امام صادق علیه السلام در تبیین آیه شریف «إِلَّا مَنْ أَتَی اللَّهَ بِقَلْبٍ سَلِیمٍ؛ جز آن که با دلی سلیم در پیشگاه الهی حاضر شود»[1] می فرماید: هُوَ القَلبُ الَّذِی سَلِمَ مِن حُبِّ الدُّنیا.[2] آن دلی است که از محبّت دنیا فارغ است. در این جا این سؤال پیش می آید: ریشه بیماری های دل که سبب محبّت دنیا نیز هست، چیست؟ پاسخ این است که ریشه بیماری های قلب و سبب همه رذایل اخلاقی، خودخواهی است. بنابراین، برای درمان اساسی دنیا دوستی، راهی جز مبارزه با خودخواهی وجود ندارد.

امام خمینی رحمه الله در این باره، خطاب به فرزندش چنین می فرماید: فرزندم! از خودخواهی و خودبینی به در آی که این، ارث شیطان است که به واسطه خودبینی و خودخواهی از امر خدای تعالی به خضوع برای ولی و صفی او- جلّ و علا- سر باز زد؛ و بدان که تمام گرفتاری های بنی آدم، از این ارث شیطانی است که اصل اصول فتنه است و شاید آیه شریفه «وَ قاتِلُوهُمْ حَتَّی لا تَکونَ فِتْنَةٌ وَ یکونَ الدِّینُ کلُّهُ لِلَّهِ»[3] در بعضی مراحل آن، اشاره به جهاد اکبر و مقاتله با ریشه فتنه که شیطان بزرگ و جنود آن که در تمام اعماق قلوب انسان ها شاخه و ریشه دارد، باشد؛ و هرکس، برای رفع فتنه از درون و برون خویش، باید مجاهده نماید و این جهاد است که اگر به پیروزی رسید، همه چیز و همه کس اصلاح می شود.[4]

پی نوشت ها:
[1] سوره شعرا، آیه 89.
[2] تفسیر مجمع البیان، ج 7، ص 305.
[3] سوره انفال، آیه 39.
[4] صحیفه نور: 22/ 371 و 372.
منبع : محمدی ری شهری، کیمیای عشق، ص27.ش.

امام در بعضی از سالها، تابستان به محلات تشریف می‏‏ آوردند. تابستان سال 1325 که به محلات آمدند. علمای شهر که به امام اخلاص داشتند از ایشان درخواست کردند که مسجدی در اختیارشان بگذارند تا مردم از وجودشان بهره ببرند. فرمودند مرا به حال خود بگذارید و به کار خودتان مشغول باشید و نپذیرفتند.

پس از چند روزی که از ماه رمضان گذشت، عده ‏ای گفتند حالا که شما جماعت را نپذیرفتید حداقل یک جلسه ‏‏‏ای باشد که بعضیها از محضرتان استفاده بکنند. بالاخره بعد از صحبتها امام آن جلسه را پذیرفتند و این جلسه در روزهای ماه رمضان ساعت پنج بعدازظهر در مسجدی که در مرکز شهر بود برپا می‏‏ شد و امام پای یک ستونی روی زمین می‏‏ نشستند و جمعیت دور ایشان می‏‏ نشست.

در این جلسه دو نکته قابل توجه دیده‏ ام که از خاطرم محو نمی ‏شود. یکی اینکه روز اول علما و روحانیون آمدند شرکت کردند و امام بعد از جلسه به آنها فرمودند که اگر چنانچه شما بخواهید شرکت بکنید من این جلسه را تعطیل می‏‏ کنم، شما باید مقامتان در اجتماع محفوظ باشد. نکته دوم این بود که، مرسوم بود اگر کسی از روحانیون داخل می‏‏ شد به احترامش کسی می‏‏ گفت صلوات بفرستید. و در اینجا هم شخصی بود که وقتی امام وارد مسجد می ‏‏شدند جمعیت را به ذکر صلوات دعوت می ‏‏کرد. روز اول که این صلوات را فرستادند، پس از اتمام جلسه امام آن شخص را خواستند و فرمودند: «شما این صلواتی را که می‏‏ فرستید منظورتان ورود من است یا آنکه این صلوات برای رسول بزرگوار اسلام است؟ اگر برای رسول اکرم(ص) صلوات می ‏‏فرستید، این صلوات را یک وقت دیگری بفرستید و اگر چنانچه برای من است که وارد مسجد می‏‏ شوم من راضی نیستم!»

از آن جلسه یک نکته ‏‏‏ای در نظرم هست که امام با زبان بسیار ساده فرمودند: «برادران مسلمان و عزیز، شما که یک کت و شلوار فاستونی پیدا کرده ‏اید و می‏‏ پوشید و با یک کت و شلوار حالتان تغییر می‏‏ کند، یک غروری پیدا می‏‏ کنید، فکر نکرده ‏اید که این فاستونی پشمی از کجا تهیه شده؟ آیا مواد این پشم همان پشم نیست که کمر گوسفندی را پوشانده بود؟ قبل از این گوسفند همین پشم را داشت و غروری هم نداشت و حالا که همان پشم رشته شد و رنگ شد، آمد کت و شلوار شد، یک مرتبه حال شما را تغییر داده است. این چه بدبختی است که ما به چنین چیزهای‏ بی ‏‏اساس دل خود را خوش بکنیم؟»

حجت ‏الاسلام والمسلمین سروش محلاتی
منبع: روزنامه جمهوری اسلامی، ویژه اربعین امام ، 7 / 6 / 68.

یکی از ویژگی های بارز امام خمینی(ره) گریز از توجه و اقبال دیگران بود. او از مرید پروری به شدت بیزار بود. وقتی بر سنت مرسوم حوزه، طلبه ها پس از کلاس درس قصد همراهی ایشان را داشتند؛ می فرمود: «مگر عروس به خانه می برید»؟ «مگر کار دیگری ندارید که به دنبال من راه میافتید»؟!

مهمترین نمونه های جامعه گریزی و اجتناب از مرید پروری امام را می توان در برخورد با موضوع مرجعیت پس از فوت آیت الله بروجردی دید که نه حاضرشد مجلس فاتحه برگزار کند؛ (تا مبادا تصور شود که او بدنبال مرجعیت است) و نه حاضر به چاپ رساله شد؛ انسانی که می خواهد رهبری کند و مورد توجه میلیونها نفر واقع شود، باید اهل روابط عمومی و دارای مراودات اجتماعی گسترده باشد. اما رفتار اجتماعی امام کاملا عکس آنرا بروز می دهد.

زمانی یکی از علمای بنام تهران به امام پیغام فرستاد که «این بی اعتنایی شما به بعضی از روحانیون موجب شده است که بسیاری از روحانیون تهرانی، مردم را بعد از فوت آقای حکیم به کسانی غیر از شما رجوع دهند در امر مرجعیت و تقلید.... امام پاسخ دادند: سلام مرا با آن آقا برسانید و بگویید که شما هر چه مردم را از ما دور کنید، ما راحت تر هستیم! وظیفه ما سبک تر و مسئولیتمان کمتر است.

منبع: کتاب زمانه و زندگی امام خمینی، ص408.